Методолошко објаснување за соопштението:
Енергетски биланс
Извор на податоци
Извори на податоци за годишното соопштение „Енергетски биланси“ се: месечните извештаи за енергија, годишните извештаи за енергија, Тримесечниот извештај за шумарство, Годишниот извештај за шумарство, Анкета за потрошувачка на енергенти во домаќинствата за 2014, Годишниот извештај за земјоделство и Статистика на надворешна трговија.
Во енергетските биланси од 2016 година во категориите Увоз/Извоз на нафтени деривати исклучен е реекспортот.
Опфат на податоците
При прибирањето на податоците од извештајните единици се користи методот на целосен опфат (за деловните субјекти кои вршат производство, пренос и дистрибуција на енергенти) и по пат на примерок (за деловните субјекти кои се потрошувачи на енергенти).
Дефиниции
За дефинирање на категориите во билансната шема, користени се годишните прашалници за: јаглен, нафта, природен гас, електрична енергија и топлина, обновлива енергија на Eurostat, ECE/UN и IEA/OECD.
Камен јаглен = антрацит + коксен јаглен + битуминозен јаглен
Лигнит = мрк јаглен + лигнит
Моторен бензин = безоловен моторен бензин + оловен моторен бензин + авионски бензин
Керозини, млазни горива = млазни горива + керозин + друг керозин
Од 2012 година, дел од извозот на Керозин потрошен на домашните аеродроми за меѓународен авио транспорт е вклучен во финалната потрошувачка во категоријата Воздушен сообраќај .
Други нафтени продукти = бел и индустриски шпиритус + средства за подмачкување (масла и мазива) + битумен + парафински восок + други нафтени продукти
Огревно дрво= огревно дрво + дрво од овошни насади и друг вид растителни отпадоци
Биомаса = Огревно дрво + брикети, пелети и дрвени отпадоци
Увозот/извозот е количина која е внесена/изнесена во/од националната територија.
Енергија за енергетски трансформации претставува енергија потрошена за добивање на други облици на енергија (топлинска и електрична енергија).
Термоцентрали се постројки за производство на електрична енергија.
Индустриски топлани (енергани) се комбинирани постројки кои произведуваат топлинска и електрична енергија.
Комбинирани електрани се комбинирани постројки кои произведуваат топлинска и електрична енергија наменета исклучиво за продажба.
Јавни котлари се постројки за производство на топлинска енергија наменета за продажба.
Размена претставува трансфер на произведените нафтени продукти за понатамошно производство или трансфер на бруто-производството на електрична енергија од обновливи извори.
Загуби се сите загуби настанати при пренос и дистрибуција на енергија (природен гас, електрична енергија, геотермална топлина, топлинска енергија).
Расположливо за финална потрошувачка претставува енергија на располагање на крајните корисници.
Бруто-домашна потрошувачка на електрична енергија е збир од нето-увозот на електрична енергија и бруто-произведената електрична енергија.
Енергетска зависност се пресметува како однос помеѓу нето-увозот на енергија и вкупно потребната енергија.
Енергетска интзивност претставува однос меѓу вкупно потребната енергија и бруто-домашниот производ (БДП) во евра со референтна 2005 година.
Учеството на обновливата енергија во бруто-финалната потрошувачка на енергија е однос меѓу бруто-финалната потрошувачка на енергија од обновливи извори и бруто-финалната потрошувачка на енергија од сите видови енергенти.
Бруто-финалната потрошувачка на енергија од обновливи извори е збир од бруто-финалната потрошувачка на електрична енергија од обновливи извори, бруто-финалната потрошувачка на обновлива енергија за греење и ладење и бруто-финалната потрошувачка на обновлива енергија во транспортот.
Бруто-финалната потрошувачка на енергија е збир од финалната потрошувачка на енергија, потрошувачката на електрична и топлинска енергија во процесот на производство во секторите за производство на електрична и топлинска енергија, како и загубите на топлинска и електрична енергија при пренос и дистрибуција. При пресметките на индикаторот со нормализирани вредности во бруто-финалната потрошувачка на електрична енергија се користат пондерирани вредности на произведената електрична енергија во хидроцентралите со цел да се избалансираат ефектите од климатските промени.
Tон еквивалент на нафта (toe) e стандардизирана единица дефинирана врз основа на еден тон на нафта со нето-калорична вредност од 41 868 KJ/kg.
Во секторот Енергија спаѓаат: 05, 08.92, 19, 35 (од НКД).
Во индустриските сектори спаѓаат:
Индустрија за железо и челик: 24.1, 24.2, 24.3, 24.51, 24.52 (од НКД);
Хемиска индустрија: 20, 21 (од НКД);
Обоена металургија: 24.4, 24.53, 24.54 (од НКД);
Индустрија за градежен материјал, стакло и керамика: 23 (од НКД);
Индустрија за експлоатација на руди: 07, 08, 09.9 (од НКД);
Прехранбена индустрија, пијалаци и тутун: 10, 11, 12 (од НКД);
Индустрија за хартија и печатење: 17, 18 (од НКД);
Текстилна индустрија и кожарство: 13, 14, 15 (од НКД);
Инженерство и друга метална индустрија: 25, 26, 27, 28, 29, 30 (од НКД);
Останати индустрии: 16, 41, 42, 43 (од НКД).
Во секторот Сообраќај спаѓаат: 49, 50, 51 (од НКД).
Во секторот Земјоделство спаѓаат: 01, 02 (од НКД).
Статистичка разлика = Расположливо за финална потрошувачка - Финална неенергетска потрошувачка - Финална енергетска потрошувачка
Метод на пресметка
Во пресметката на Енергетските биланси, користена е методологијата „Energy Statistics Methodology Eurostat F4, 1998“. Енергетските биланси се подготвуваат во согласност со европската Регулатива за енергетска статистика (Регулатива бр.1099/2008) и нејзините измени.
Податоците за категориите Бруто-примарно производство и Финална потрошувачка на огревно дрво во домаќинствата се пресметани врз основа на просечниот број на степен денови во грејниот период во дадената година во согласност со методолошките насоки од Прирачникот за статистика на енергетската потрошувачка во домаќинствата, Евростат.Еден степен ден е еднаков на разликата меѓу просечната внатрешна температура ( 180C) и просечната дневна надворешна температура (во случај ако е помала или еднаква од 15 0C). За температури поголеми од 150C, степен денот е еднаков на нула.
Во процесот на конвертирање на вредностите од природна единица во енергетска вредност по тип на енергент користени се:
во категоријата Увоз-просечните калорични вредности публикувани во публикациите на IEA, FAO и прирачникот за енергетски статистики на Евростат, IEA и OECD ,
во категориите Бруто примарното производство и Производство на трансформирана енергија- просечни калорични вредности добиени од производителите на енергенти во Република Македонија.
Класификации
Во распределбата на финалната потрошувачка на енергентите во Енергетскиот биланс е користена Националната класификација на дејностите НКД Рев.2 („Службен весник на Република Македонија“ бр. 147/2008)
Последно ажурирање:
19.10.2018
|